CrazyFly “Made in Europe”: Hoe goed is dat?

Om dat te weten te komen reisde ik deze week af naar Nemšová in Slowakije. Daar is het episch centrum van CrazyFly in de vorm van een hoofdkantoor met fabriek voor kiteboards, en 15 km verderop een fabriekshal waar de Hyper, Tango en Sculp kites worden geproduceerd.

Made in Europe!

Waarom zoveel moeite doen? Voor Happy wilde ik het liefst kitesurfmateriaal dat in Europa wordt ontworpen en bij voorkeur ook hier wordt geproduceerd. Enerzijds omdat ik geloof in Europese kwaliteit en anderzijds omdat ik vind dat je niets moet importeren wat in onze eigen regio kan worden geproduceerd. En wat in Europa wordt verdiend, wordt ook hier uitgegeven, en dat is beter voor onze economie. Tot zover mijn chauvinisme.

CrazyFly, een familiebedrijf

Na 1353 km rijden kwam ik aan bij het glimmende pand van CrazyFly en werd vriendelijk onthaald en voorgesteld aan het gehele management dat in handen is van de familie Bukovčák. Opvallend was de professionaliteit, iets wat in kitesurfland nog wel eens anders is. Iedere Bukovčák runt een eigen afdeling binnen CrazyFly die past bij hun interesse en studie.

Ontwerp en productie in eigen beheer

Jozef en Matej leggen uit dat CrazyFly ooit begonnen als producent van windsurf-boards, en dat het in 1999 een logische stap was om ook kitesurfboards te ontwerpen en produceren. Het ontwerp van kites, bars en boards werd altijd al in huis gedaan. En tot een paar jaar geleden werden de kites geproduceerd in China en korte tijd ook in Sri Lanka. CrazyFly was bedroefd over de arbeidsomstandigheden, ontevreden over de kwaliteit en vond het onoverkomelijk dat de Aziatische fabrieken niet wilde innoveren. En van duurzame en milieuvriendelijk productie was al helemaal geen sprake. Voor CrazyFly was eigenlijk alleen de prijs aantrekkelijk, maar dat betekende wel dat de fabriek maar liefst 10 merken naast CrazyFly fabriceerde. Van onderscheid was dus geen sprake. Dit was geen succes, en dus besloot men alles zelf te gaan doen in Slowakije. En zo geschiedde.

Productie van boards en bars

Matej neemt me mee naar de productieafdeling voor boards en bars en stelt me voor aan Juraj die me zal rondleiden. De moderne hal ligt direct achter de kantoren en is opgedeeld in verschillende secties voor de verschillende stadia van het proces. De werkomstandigheden zijn optimaal en alles is netjes geordend en overzichtelijk, voorzien van afzuigings-, filtreer- en opvangsystemen. Het gehele proces is mens- en ECO vriendelijk en goed doordacht. De kern van ieder board is een houtsoort dat als enige nog wordt geïmporteerd uit Azië, simpelweg omdat de kwaliteit van dit natuurproduct beter is dan in Europa.

Het hout wordt met een CNC machine gevormd en dan voorzien van inserts voor de vinnen en bindings. Daarna wordt het voorzien van lagen carbon, fiberglas, een film met zeefdrukwerk, en folie afwerklagen. Een zelfontwikkelde (geheime) persmethode zorgt voor de exacte scoop van het board. Vrijwel alles is volledig handwerk. Zelfs de bindings worden door CrazyFly met een CNC machine gemaakt Tijdens de fabricage van elke board en control bars wordt bij iedere stap van alles vastgelegd voor kwaliteitsdoeleinden. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Zo wordt iedere bar getest, elk board gecontroleerd, komen alle onderdelen (behalve het hout) uit Europa, en worden wijzigingen en verbeteringen direct doorgevoerd. Juraj zegt dat het in Azië ging om aantallen, en nu gaat het gelukkig weer om kwaliteit. Vandaar dat CrazyFly 3 jaar garantie geeft op materiaal. Indrukwekkend!

Productie van de kites

Hiervoor stappen we even in de auto en gaan naar een andere locatie 15km verderop. Er zijn al plannen voor een nieuw pand naast het hoofdkantoor, de business gaat goed. Aangekomen bij een oud fabriekscomplex zo uit een Bond film blijkt al snel dat CrazyFly hier een hypermoderne productielijn heeft voor de Hyper, Tango en Sculp kites. We worden rondgeleid door Pavol, een professional die is afgestudeerd in mode, textiel en manufacturing. Voor de fabricage van kites laat CrazyFly in Japan eigen doek produceren, triple-ripstop en Dacron, dat bovendien luchtdichter is dan bij de concurrentie. Luchtdichtheid, vraag ik? Pavol legt uit dat als het doek ‘lekt’ dit de efficiëntie en aerodynamica sterk benadeeld. Het doek van CrazyFly zorgt ervoor dat je een m2 minder kite nodig hebt, dat betekent dus dat je kite minder weegt, en dat komt de vliegeigenschappen weer ten goede. Pavol heeft de Chinese kites ontmanteld om te weten hoe deze gemaakt werden.

En na 2 jaar kwamen de 1^ste CrazyFly kites op de markt. Een CrazyFly kites telt 300 onderdelen, waarvan er maar 27 zichtbaar zijn. De lasercutter snijdt de 300 onderdelen uit 1 laag doek. Dus geen stapel doek zoals in China wat wel sneller is, maar niet erg nauwkeurig. Nadat alle onderdelen gesneden en gelabeld zijn wordt met zeefdruk de opdruk aangebracht. Daarna worden de leading-edge, canopy en struts getapet en gestikt met draad passend bij de sterkte van het doek en functie. Pavol legt uit dat ieder component van de kite zorgvuldig is ontworpen voor optimale vlieg- en vormeigenschappen, en dat zelfs de gewichtsbalans wordt gemeten en getest. Iets waar de Chinezen al helemaal geen zin in hadden. Nadat een kite gereed is blijft deze 24 uur opgepompt staan om vormvastheid en lekkages te controleren. Pavol doet persoonlijk de laatste controle waarna deze wordt ingepakt. Tijdens het seizoen worden soms nog kleine modificaties doorgevoerd. Iets wat in Azië ondenkbaar was. Want als verbeteringen mogelijk zijn dan voeren we die direct door, verzekert Pavol! CrazyFly gaat voor kwaliteit, dat is mij nu wel duidelijk.

Uniek! 3 jaar garantie en reparatieservice

Dat CrazyFly vertrouwen heeft in eigen kunnen en blijkt wel uit de 3 jaar garantie die wordt gegeven op alle producten. Dit is uniek in de branche! Om in aanmerking komen moet je wel je aankoop online registreren. Niet teveel gevraagd. Om in aanmerking te komen voor de garantie meld je een schade middels film en/of foto. CrazyFly geeft dan snel uitsluitsel per email zodat een oplossing nooit ver weg is. Beschadigingen kan je ook laten repareren door CrazyFly. Dat geldt voor garantie maar ook schade door eigen schuld. CrazyFly repareert je kite met de originele materialen, mooier kan het niet worden. CrazyFly is er veel aan gelegen dat je tevreden bent, en naar mijn mening erg coulant.

Conclusie: Happy met mens en milieu!

Na een lunch met Pavol en Matej neem ik afscheid op het hoofdkantoor van CrazyFly en rij naar Praag voor een tussenstop. Het was mooi om te ervaren hoe gedreven iedereen bij CrazyFly is om het beste product te realiseren en daarbij zorgvuldig met personeel en milieu omgaan. Reden te meer om te kiezen voor een CrazyFly “made in Europe” en Happy, natuurlijk!